انتخابات ۱۴۰۰ و حضور جدی تر سپاه
سردار غلامحسین غیبپرور، جانشین فرمانده کل سپاه در قرارگاه مرکزی امنیتی امام علی، طی سخنانی با بیان اینکه رهبر گفته «من امنیت را از سپاه میخواهم» رازی را گشوده است. او گفته که «در حال حاضر سپاه جدیتر از گذشته به مسائل مختلف امنیتی ورود کرده است.» وی افزود « دشمن از هر روزنهای برای به هم ریختن اوضاع داخلی کشور استفاده میکند پس باید در این جهت آماده بود.»
سردار غلامحسین غیبپرور، جانشین فرمانده کل سپاه در قرارگاه مرکزی امنیتی امام علی، طی سخنانی با بیان اینکه رهبر گفته «من امنیت را از سپاه میخواهم» رازی را گشوده است. او گفته که «در حال حاضر سپاه جدیتر از گذشته به مسائل مختلف امنیتی ورود کرده است.» وی افزود « دشمن از هر روزنهای برای به هم ریختن اوضاع داخلی کشور استفاده میکند پس باید در این جهت آماده بود.»
از سخنان غیبپرور دو نکته مهم دانسته میشود. یکی اینکه مسئول امنیتی کشور به درخواست علی خامنهای سپاه (ونه نیروی انتظامی) است و دوم اینکه اوضاع امنیتی چنان شکننده است که هر «روزنهای» موجب بهم ریختن اوضاع داخلی میشود. با توجه به اینکه پیش از این نیز سپاه مسئول امنیت بوده، اظهارات اخیر غیبپرور مبنی بر اینکه سپاه «جدیتر از گذشته» در مسائل امنیتی ورود کرده، به چه معناست؟ «روزنه» مورد اشاره او به چیست؟
انتخابات ۱۴۰۰
نقش پررنگ سپاه پاسداران در گوشه گوشه کشور از اقتصاد و ورزش و فرهنگ و سیاست و …بر کسی پوشیده نیست. بر همین منوال، سپاه همواره در عرصه انتخابات نیز دست داشته تا آنجا که تعداد پرشماری از سپاهیها (برخلاف پرسنل ارتش) در مدیریتهای کلان از جمله وزارتها، سفارتها، ریاست مجلس، اعضای مجلس، ریاست صدا و سیما و… حضور داشتهاند.
اما، بن بست سیاسی درون حاکمیتی اینک به جایی منتهی شده که شعار برگزیدن یک رییس جمهور نظامی (بخوانید چکمهپوش) را در انتخابات ۱۴۰۰ میشنویم. این یعنی جمهوری اسلامی میداند مردم دیگر به تئوکراتهای حکومتی، روحانیان حکومتی، دانشگاهیان حکومتی و ..رای نمیدهند.از سوی دیگر، اوضاع درونی تا حدی آشفته است که راه حل را در دستان یک فرد نظامی میبینند. با چنین بن بستی، چه انگیزهای در مردم موجود است که بخواهند مشارکتی پرشور در انتخابات داشته باشند؟
اما، از سوی دیگر، در همه انتخابات (بهویژه انتخابات ریاست جمهوری که در سطح کشور برگزار میشود) همواره نوعی رقابت شکل میگیرد که منجر به حضور خیابانی مردم میشود. ستادهای انتخاباتی در سرتاسر کشور فعال میشود و گاه تا صبح ادامه دارد. به تعبیر درستتر،خود حاکمیت نیز ناگزیر به ایجاد اندکی فضای باز سیاسی است تا انتخاباتی پرشور! را رقم بزند. دلیل این کار نیز روشن است. دیدهایم که علی خامنهای مکررا مشارکت مردم در انتخابات را به «رای مردم به جمهوری اسلامی» مصادره کرده است حتی اگر فرد یا جریان منتخب (مانند محمد خاتمی) گزینه مطلوب حاکمیت نباشد.
از سوی دیگر انتخابات ۱۴۰۰ در حالی در پیش است که از اساس هیچ جنب و جوشی در مردم برای آن دیده نمیشود. این در حالی است که از سوی دیگر، میزان نارضایتی مردم چنان بالاست که اندکی فضای باز سیاسی میتواند بسان «روزنهای در دیوار یک سد» باشد. برای مثال، انتخابات ۸۸ منتهی به ۸ ماه تنش در کشور شد که در نهایت با سرکوب مردم و حصر خانگی رهبران جنبش سبز خاتمه یافت. سپاه میداند این وضعیت هر بار دیگر نیز میتواند رخ دهد بهویژه اینکه در سالهای اخیر، کشور شاهد اعتراضات سراسری ۹۶ و ۹۸ و همچنین اعتراض به سرنگونی هواپیمای مسافری بود که هر سه مورد منتهی به سرکوب شدید شد. بروز و ظهور چنین اعتراضاتی در فضای انتخابات پیشرو قویا محتمل است و افزون بر آن رویدادهای از قبیل ترور فخریزاده نیز در چنین فضایی بیش از پیش محتمل است.
به بیان ساده، سردار غیبپرور در سخنان خود پرده از راز مهمی برداشته است. این راز نگرانی شدید رهبر است که میداند ضریب اعتراضات مردم چه به دلیل فضای بسته سیاسی و چه به دلیل وضعیت وخیم اقتصادی بسیار بالاست.
به بیان دیگر، در انتخابات ۱۴۰۰، سپاه از یک سو به دنبال دردست گرفتن ریاست جمهوری است و ناگزیر بابد اجازه دهد تا شور و شوق انتخاباتی با ایجاد اندک فضای باز سیاسی فراهم شود و از سوی دیگر سپاه وظیفه دارد همین فضای سیاسی را که خود گشوده، مسدود سازد تا مبادا انتخابات منتهی به اعتراض به اصل نظام شود.
با این توضیح، «روزنه»ای که غلامحسین غیب پرور بدان اشاره دارد، انتخاباتی است که ناگزیر اندکی فضای سیاسی کشور را فراخ خواهد کرد ولی انسداد همان روزنه کوچک از نظر رهبر جمهوری اسلامی در دست هیچ نهاد و ارگانی نیست بجز سپاه پاسداران.
صراحت کلامی که این فرمانده سپاه به کار بسته جز بدان معنا نیست که رهبری جمهوری اسلامی بیش از آنکه امید داشته باشد بتواند انتخابات ۱۴۰۰ را «رای به نظام» قلمداد کند، نگران است که «رای به نفی نظام» تلقی شود.
تاریخ انتشار: ۱۲ مارس ۲۰۲۱/ایران بریفینک